سوکت شبکه چیست؟ تفاوت سوکت شبکه و تلفن
برای بررسی انواع سوکت شبکه و سوکت تلفن بهتره اول هرکدوم از این قطعات رو بررسی کنیم تا اونها رو بشناسیم و تفاوتهاشون رو پیدا کنیم و بدونیم سوکت شبکه چیست؟ بهطور کلی، باید بگیم که سوکت یا کانکتور قطعهای کوچیکه که به دو سر کابل شبکه یا تلفن پانچ میشه و اتصال کابلها رو به سایر تجهیزات راحت میکنه. در نگاه اول به نظر میاد کابل شبکه و تلفن هیچ تفاوتی ندارن. به همین دلیل هم بعضیها اونها رو با هم اشتباه میگیرن اما با دقت بیشتر متوجه میشیم که کابل شبکه و تلفن هیچ شباهتی به هم ندارن.
سوکت شبکه چیست؟
در جواب سوکت چیست باید گفت که سوکت شبکه نقطه انتهایی یک ارتباط دو طرفه است. در واقع، سوکت قسمت انتهایی یک کابله که وظیفه داره شرایط لازم رو برای اتصال و ارسال اطلاعات فراهم کنه. سوکتها به دستههای مختلفی تقسیم میشن و هرکدوم کاربرد ویژهای دارن. یکی از این دستهها، سوکت شبکه است. شاید بگید که چرا بهجای استفاده از سوکت و پانچ کردن اون به کابلها، از پچ کورد استفاده نمیکنن؟! دلیل این کار همان طور که در مقاله تفاوت پچ کورد و کابل شبکه هم گفتیم، اینه که پچ کوردها در سایزهای مشخصی تولید میشن و حداکثر متراژ اونها 40 الی 50 متره. گاهی در بعضی از شبکهها به کابلهایی با طول بیش از 50 متر نیازه که در این حالت به جای استفاده از پچ کورد، به دو سر کابل مد نظرشون سوکت پانچ میکنن. در ادامه میخوایم انواع سوکت شبکه رو بهصورت مختصر و مفید توضیح بدیم.
انواع سوکت شبکه
قبل از پرداختن به این موضوع میخوام RJ یا Registered Jack رو توضیح بدم. RJ یا Registered Jack بهمعنای جک ثبت شده است که یک رابط استاندارد برای اتصالات شبکههای کامپیوتری و مخابراتیه. این رابط طراحیهای مختلفی داره. کانکتور RJ-11 و RJ-45 رایجترین سوکتهای موجود در ایران هستن که میخوایم اونها رو با هم مقایسه کنیم.
سوکت RJ45
یکی از انواع سوکت کابل شبکه، سوکت RJ-45 هست که نمونه بسیار رایج محصولات شبکه است. این سوکت شبکه غالبا دستگاههای موجود در یک شبکه محلی رو به هم مرتبط میکنه. این نوع از سوکت شبکه 8 پین داره که 8 رشته سیم کابل شبکه به اون متصل میشن. این سوکت در دو نوع UTP و SFTP عرضه میشه. سوکت UTP بدنهای پلاستیکی داره که مخصوص پانچ شدن به کابلهای شبکه UTP بدون فویل و شیلد هست؛ اما سوکتهای SFTP بدنهای فلزی دارن و برای کابلهای شبکه SFTP بهصورت فویل دار و شیلد دار طراحی شدن.
اما سوکت شبکه RJ-45 یک دستهبندی دیگه هم بر اساس Category یا Cat داره. Cat در واقع یک مقیاس برای مشخص کردن میزان سرعت و پهنای باند در بین تجهیزات شبکه است. البته این دسته بندی باعث شناسایی و اسمگذاری راحتتر تجهیزاتی مثل کابل شبکه و سوکت، پچ پنل، کیستون شبکه، پچ کورد و… شده. هر چی عدد Cat بالاتر باشه، نسل اون جدیدتره و کارایی بیشتری داره. در بین سوکتها نمونه سوکت شبکه Cat6 نسبت به استانداردهای دیگه پرکاربردتره. دلیل این موضوع استفاده بیشتر از کابلهای Cat6 و همینطور تجهیزاتیه که این استاندارد رو پشتیبانی میکنن.
سوکت RJ11
سوکت RJ-11 یک سوکت استاندارد برای شبکههای مخابراتیه که امکان اتصال تلفن و مودم (یا سایر تجهیزات مرتبط) رو با کابل تلفن فراهم میکنه. سوکت RJ-11 میتونه 2، 4 و 6 پین داشته باشه. این سوکتها به ترتیب کابلهای 1 زوج، 2 زوج و 3 زوج رو پشتیبانی میکنن. ترتیب رنگها در کابل تلفن و اتصالشون به سوکت مهم نیست.
تفاوت سوکت RJ-11 و RJ-45 چیست؟
در نگاه اول متوجه میشیم که انواع سوکت شبکه RJ-45 پهنتره؛ چون 8 پین داره که مطابق تعداد سیمهای کابل شبکه است. این قطعه با اتصال به کابلها به ما اجازه میده که کامپیوترها و سایر تجهیزات شبکه رو به هم متصل میکنیم. در مقابل سوکت RJ-11 باریکتره چون حداکثر 6 پین داره و در شبکههای مخابراتی کاربرد داره. این سوکت میتونه دستگاه تلفن و مودم رو به درگاه مربوطه وصل کنه. باید اضافه کنیم که این قطعه، رایج ترین کانکتور در شبکههای مخابراتیه.
سوکت RJ-11 به علت ابعادی که داره میتونه به پورت RJ-45 متصل بشه. اما این کار هرگز توصیه نمیشه؛ چون ممکنه آسیبهایی جدی به دستگاه برسونه و باعث خرابی اون بشه. البته درصد کمی از مودمها به پورتهای دوکاره RJ-11/RJ-45 مجهز هستن و این مشکل رو برطرف میکنن.
تفاوت کابل لن و کابل تلفن
در راهنمای خرید سوکت شبکه لازمه که تفاوت این دو کابل یعنی کابل لن و کابل تلفن رو متوجه بشید، در مورد اینکه کابل شبکه چیست قبلا به صورت مفصل صحبت کردیم اما برا اطلاع از تفاوتها موارد زیر رو بخونید:
- کابل لن در شبکهها برای اتصال کامپیوترها، مودم، روتر، سوئیچ و… به همدیگه استفاده میشه. اما از کابل تلفن فقط برای اتصال بین خط تلفن با دستگاهی که کانکتور مربوطه رو داره استفاده میکنن.
- کابل شبکه توانایی انتقال دادهها بین دو دستگاه رو داره اما کابل تلفن از این قابلیت پشتیبانی نمیکنه.
- کابل لن ضخیمتره و دلیل اون اینه که از 8 سیم تشکیل شده که دو به دو به دور هم تابیده شدن، اما کابل تلفن معمولا متشکل از 4 سیمه.
- چهارمین تفاوت که اتفاقا موضوع اصلی این مقاله هم هست اینه که به کابل لن معمولا سوکت شبکه RJ45 و به کابل تلفن سوکت RJ-11 متصل میشه.
حرف آخر
ما سعی کردیم در کوتاه ترین زمان ممکن به بررسی سوکت شبکه RJ-11 و RJ-45 بپردازیم. امیدواریم بعد از خوندن این مقاله بتونین به راحتی سوکتها رو از همدیگه تشخیص بدین و در نحوه نصب سوکت شبکه دچار سردرگمی نشین. چون همانطور که میدونین استفاده درست و بجا از انواع سوکت شبکه متناسب با نیاز شبکه، در عملکرد و کیفیت شبکه بسیار تاثیرگذاره. در ادامه به سوالات پرتکرار شما راجع به سوکت شبکه پاسخ میدیم.
سوالات متداول
سوکت RJ-45 8 پین داره و برای کابل شبکه که اون هم 8 سیم داره استفاده میشه. اما سوکت R-11 در انواع 2، 4 و 6 پین موجوده و برای کابلهای تلفن مناسبه.
بله . این اتصال ممکنه اما اصلا توصیه نمیشه.
این سوکت در انواع Cat5e، Cat6، Cat6a و Cat7 تولید میشه و میتونه به کابلهایی با این استانداردها متصل بشه.